Θωμάς Τσατσάς

Ποια ήταν η αφορμή που σε έκανε να στραφείς στη φωτογράφιση αρχιτεκτονικών έργων;
Η αφορμή ήταν το σπίτι ενός φίλου. Θυμάμαι ότι εκεί κατάλαβα για πρώτη φορά πόσο διαφορετική εμπειρία είναι η αρχιτεκτονική φωτογραφία. Μου άρεσε η ηρεμία της διαδικασίας, το ότι έχεις χρόνο να παρατηρήσεις, να επιλέξεις εσύ τη γωνία, το κάδρο, την κατάλληλη ώρα. Είναι μια πολυτέλεια που σπάνια υπάρχει σε άλλα είδη φωτογράφισης.

Πώς σε έχουν επηρεάσει οι σπουδές σου στον τρόπο που φωτογραφίζεις;
Το Master στη φωτογραφία που απέκτησα αφορά κυρίως την αποτύπωση ανθρώπων και συναισθημάτων. Αυτό μου έχει δώσει ένα πολύτιμο εργαλείο, την ικανότητα να αναζητώ την «εμπειρία» πίσω από την εικόνα. Πιστεύω πως δεν φωτογραφίζουμε απλώς δομές ή επιφάνειες, αλλά εμπειρίες, ατμόσφαιρες και συναισθήματα.

Ποιος είναι ο ρόλος του φωτός και της σκιάς στη δική σου δουλειά;
Είναι το Α και το Ω. Το φως και η σκιά δεν φωτίζουν απλώς τον χώρο, τον ορίζουν, του δίνουν χαρακτήρα, ρυθμό, ψυχή.

Πώς ισορροπείς ανάμεσα στη «ρεαλιστική τεκμηρίωση» και στη δική σου καλλιτεχνική ματιά;
Αυτό είναι και το στοίχημα, μέσα από τη ρεαλιστική αποτύπωση να καταφέρεις να περάσεις και τη δική σου ματιά, το προσωπικό βλέμμα που κάνει κάθε φωτογραφία μοναδική.

Τι σε συγκινεί σε ένα αρχιτεκτονικό έργο, όταν το προσεγγίζεις φωτογραφικά;
Οι όγκοι, οι υφές, το φως… αλλά και η σχέση του έργου με το περιβάλλον. Όταν αυτά δένουν αρμονικά, τότε νιώθω ότι υπάρχει κάτι πραγματικά ξεχωριστό.

Τι σε ελκύει περισσότερο, το αστικό τοπίο ή το φυσικό περιβάλλον μέσα από την αρχιτεκτονική του;
Το φυσικό περιβάλλον χωρίς δεύτερη σκέψη. Η μαγεία της φύσης δεν συγκρίνεται με τίποτα, και όταν η αρχιτεκτονική συνομιλεί αρμονικά μαζί της, το αποτέλεσμα είναι πάντα μαγικό.

Ποια είναι η σχέση σου με τα αρχιτεκτονικά γραφεία που συνεργάζεσαι; Γίνεται διάλογος ή εμπιστεύονται εξαρχής τη ματιά σου;
Πιστεύω πως για να ξεκινήσει μια συνεργασία, προϋπόθεση είναι η εμπιστοσύνη. Από εκεί και πέρα, ο διάλογος είναι πάντα παρών και απαραίτητος. Μέσα από αυτόν αναδεικνύονται στοιχεία που κάνουν τη φωτογράφιση πιο ξεκάθαρη και ουσιαστική.

Τελικά, φωτογραφίζεις τον χώρο όπως είναι ή όπως θα ήθελες να είναι;
Στόχος είναι να δείξεις τον χώρο όπως είναι, αλλά από την καλύτερη δυνατή του πλευρά. Να φωτίσεις τα δυνατά του σημεία, να τον παρουσιάσεις με σεβασμό και αισθητική.

Πιστεύεις ότι η καλή φωτογραφία μπορεί να αναδείξει ένα μέτριο έργο, ή ακόμα και να το «σώσει»;
Σίγουρα. Μια καλή φωτογραφία μπορεί να απογειώσει ένα μέτριο έργο. Το αντίθετο ισχύει επίσης, μια κακή φωτογραφία μπορεί να αδικεί ένα εξαιρετικό έργο.

Ποια δουλειά σου θεωρείς «ορόσημο» για τη μέχρι τώρα πορεία σου;
Δεν έχει έρθει ακόμη αυτή η δουλειά. Και ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που συνεχίζω να φωτογραφίζω. Στο μυαλό μου, η δουλειά ορόσημο είναι σαν ένα προσωπικό σημείο κορύφωσης, και όταν φτάσω εκεί, ίσως να είναι και η στιγμή που θα μπορώ να πω: «ως εδώ ήταν». Μέχρι τότε, ψάχνω εκείνη τη μία δουλειά που θα με κάνει να σταματήσω, όχι γιατί τελείωσε η όρεξη, αλλά γιατί θα έχει ειπωθεί αυτό που ήθελα πραγματικά να πω με τις εικόνες μου.

Ποιος είναι ο μεγαλύτερος «σύμμαχός» σου όταν φωτογραφίζεις; Το φως, ο χρόνος, η σιωπή;
Το φως, χωρίς αμφιβολία. Αλλά και η σιωπή, γιατί μέσα της αφηγείσαι ιστορίες, χωρίς να χρειάζεται να πεις λέξη.

Υπάρχει διαφορά όταν φωτογραφίζεις για έντυπο (περιοδικό, αρχείο) ή για online χρήση;
Ναι, σίγουρα. Το μυστικό είναι να καταλάβεις ποιος είναι ο τελικός αποδέκτης. Από εκεί ξεκινούν όλα.

Έχεις κάποιες προσωπικές φωτογραφίες (χωρίς πελάτη) που κρατάς για σένα; Αν ναι, τι θέμα έχουν;
Έχω ένα προσωπικό αρχείο με τοπία και πορτρέτα από την Κρήτη, όλα τραβηγμένα με φιλμ και εκτυπωμένα στον σκοτεινό θάλαμο, με την κλασική, αναλογική διαδικασία. Είναι εικόνες που κρατάω για μένα, αν και στο βάθος του μυαλού μου υπάρχει η ιδέα κάποια στιγμή να τις μοιραστώ μέσα από μια έκθεση.