Luka Nedzbala: Ο ρόλος του αρχιτέκτονα στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομίας
Ο Luka Nedzbala είναι Σλοβένος – Αμερικανός αρχιτέκτονας που εργάζεται στον τομέα της Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Έχοντας ζήσει σε πολλές…
Αναλυτικότερα, μπορούμε να τους διαχωρίσουμε στους εξής: στο σχεδιαστικό, αρχιτεκτονικό τομέα που αναλαμβάνει όλον τον σχεδιασμό με κάθε λεπτομέρεια της οικοδομής, ώστε να μπορεί ο ιδιοκτήτης να αποτυπώσει μέσω του αρχιτέκτονα ή του διακοσμητή το σύνολο των επιθυμιών του και την άποψή του για τη δική του κατασκευή. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, συμβάλλει στη διαδικασία ο πολιτικός μηχανικός με τον σχεδιασμό του ξυλότυπου της κατασκευής, όπου δημιουργείται ο σκελετός της οικοδομής. Είναι υπεύθυνος για τη στατική μελέτη του κτιρίου καθώς και για την έκδοση της οικοδομικής άδειας της οικοδομής. Συγχρόνως, ανακύπτουν θέματα θέρμανσης, ύδρευσης – αποχέτευσης, ηλεκτρολογικών κι άλλα τα οποία πρέπει να μελετηθούν από τον εκάστοτε μηχανολόγο μηχανικό. Αυτός πρέπει να μελετήσει το σχέδιο του πολιτικού μηχανικού και του αρχιτέκτονα, ώστε να μπορέσει να ενσωματώσει τη δική του μελέτη στα παραπάνω σχέδια με αγαστή συνεργασία. Όλες οι παραπάνω μελέτες πρέπει να συμμορφώνονται μ’ όλους τους πολεοδομικούς κανόνες. Κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του έργου, θα πρέπει όλες οι μελέτες να έχουν ολοκληρωθεί και να έχουν εγκριθεί από την αρμόδια πολεοδομία. Το βασικότερο όλων, όμως, είναι να έχει επιβεβαιωθεί από τον ιδιοκτήτη, ώστε να μπορεί να ξεκινήσει η κατασκευή.
Πάντοτε υπήρχε το επόμενο στάδιο εκτέλεσης της κατασκευής που είναι η επίβλεψη των εργασιών κατά τη διάρκεια της κατασκευής. Με βάση την οικοδομική άδεια πρέπει να υπάρχει μελέτη εφαρμογής, στην οποία αναφέρονται όλες οι διαδικασίες για τη σωστή εκτέλεση του έργου, καθώς και το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των εργασιών από τα συνεργεία. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, οι απαιτήσεις των ιδιοκτητών, η δυσκολία οργάνωσης των εκάστοτε συνεργείων αλλά και η πολυπλοκότητα των μελετών απαιτούν κάθε έργο να παρακολουθείται από τον επιβλέποντα μηχανικό. Η καθημερινή τριβή με τα σχέδια εφαρμογής αλλά και η αποκωδικοποίησή τους από τον επιβλέποντα είναι το κλειδί της άψογης συνεργασίας του αρχιτέκτονα αλλά και του ιδιοκτήτη με τα επιλεγμένα συνεργεία. Πολλές φορές οι ίδιοι οι υπογράφοντες μηχανικοί αναλαμβάνουν την επίβλεψη των έργων που έχουν μελετήσει. Άλλοτε, όμως, υπάρχει άλλος επιβλέπων. Η κάθε λεπτομέρεια της μελέτης εφαρμογής πρέπει να μεταφέρεται, όπως και οι ιδιαιτερότητές της στα συνεργεία για την καλύτερη εξέλιξη του έργου.
Στη φάση της κατασκευής έχει παρατηρηθεί ότι πολλοί ιδιοκτήτες δεν είχαν αντιληφθεί ούτε τους χώρους, ούτε και τον τρόπο που πρέπει να γίνει η επιλογή των υλικών, ώστε να μπορέσει να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, αλλά βασικότερα το χρόνο που πρέπει να αφιερώσουν για την επιλογή και την εξέλιξη του έργου. Ένα άλλο βασικό κομμάτι του επιβλέποντα επί το έργο είναι ο συγχρονισμός αλλά και η καθοδήγηση για το ποιο συνεργείο προηγείται του άλλου. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έντονος φόρτος εργασίας αλλά και μεγάλος συνωστισμός πελατών σε συγκεκριμένους αρχιτέκτονες και διαφορετικούς μηχανικούς, γεγονός που δημιουργεί συχνά προβλήματα αλλά και μεγάλες καθυστερήσεις κατά την εκτέλεση των έργων. Μεγάλα κατασκευαστικά γραφεία έχουν ήδη στην ομάδα τους επιβλέποντες μηχανικούς που αναλαμβάνουν εξ αρχής την εξέλιξη και αποπεράτωση των εργασιών της οικοδομής. Εκτιμάται ότι η συμβολή του επιβλέποντα μηχανικού βοηθά στην αντιμετώπιση όλων των δυσκολιών, κερδίζει χρόνο αφού ακολουθεί ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και το βασικότερο εξοικονομεί χρήματα τόσο για τις κατασκευαστικές όσο και για τους ιδιοκτήτες. Πολλοί πελάτες πιστεύουν ότι κάνουν οικονομία με το να μην εμπιστευτούν έναν επιβλέποντα μηχανικό επί το έργο, αλλά δυστυχώς η πράξη έχει αποδείξει ότι όχι μόνο οικονομία δεν έκαναν, άλλα αναγκάστηκαν να επιβαρυνθούν με πολλαπλάσια έξοδα λόγω των αλλαγών και των ατελειών των επιλεγμένων συνεργείων κατά την παράδοση των εργασιών τους. Όλοι οι συνυπογράφοντες μηχανικοί είναι η ομάδα εκτέλεσης της κατασκευής. Καθένας ξεχωριστά συμβάλλει με τον δικό του τρόπο στην επίτευξη του κοινού στόχου, που δεν είναι άλλος από την απόλυτη ευχαρίστηση του πελάτη με την αποπεράτωση της κατασκευής. Όσο πιο έμπειρη είναι η ομάδα, τόσο πιο ομαλή είναι η εκτέλεση, χωρίς αυτό να υποβιβάζει όλους τους νέους μηχανικούς που, από την πλευρά τους, με θέρμη θέλουν να εξελιχθούν και να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό.
Καταλήγοντας, ανεξάρτητα από το μεγέθος του εκάστοτε έργου θα πρέπει να επιλέγεται επιβλέπων μηχανικός επί το έργο και όχι να ενσωματώνεται στο πλαίσιο της συνολικής μελέτης. Βέβαια, πάντα τον τελευταίο λόγο τον έχει ο πελάτης, ο οποίος θα επιλέξει τελικά και θα αναλάβει την ευθύνη για την οικοδομή του. Εμείς, από τη πλευρά μας, θα πρέπει να του δώσουμε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, ολοκληρωμένες μελέτες και τη σωστή καθοδήγηση για την εκτέλεση του έργου, ώστε να μπορεί και να επιλέξει αλλά και να ολοκληρώσει την κατασκευαστική του δραστηριότητα.