Α2Γ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ

Πώς ξεκίνησε το γραφείο A2G και ποια είναι η φιλοσοφία πίσω από το σχεδιασμό σας;
Το γραφείο «A2Γ Αρχιτέκτονες» ιδρύθηκε το 2003 από τους Γιώργο Αναγνωστάκη, Γιώργο Γαλετάκη και Βαγγέλη Γρηγοράκη. Η γνωριμία μας ξεκίνησε στα φοιτητικά μας χρόνια, τη δεκαετία του ’90, στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ, όπου καλλιεργήθηκε από νωρίς ένας ουσιαστικός διάλογος γύρω από την αρχιτεκτονική. Από τότε, η κοινή μας πορεία διαμορφώθηκε μέσα από συλλογικές αναζητήσεις και ομαδικές εργασίες, οι οποίες αποτέλεσαν και το υπόβαθρο της μετέπειτα συνεργασίας μας. Κεντρικός μας στόχος είναι η παραγωγή αρχιτεκτονικού έργου υψηλής ποιότητας, το οποίο υλοποιείται από εμάς τους ίδιους, μέχρι την τελευταία κατασκευαστική λεπτομέρεια. Το σχήμα διευρύνθηκε τα τελευταία χρόνια, ενισχύοντας τη δραστηριότητά του στον τομέα της κατασκευής, μέσω της δημιουργίας ενός νέου εταιρικού σχήματος, σε συνεργασία με τους πολιτικούς μηχανικούς Κώστα Δερμιτζάκη και Φοίβο Γκόγκο, με κοινό όραμα την παροχή πλήρως ελεγχόμενων high-end κατασκευών.

Τι είναι για εσάς «καλή αρχιτεκτονική»; Υπάρχει κάποιο χαρακτηριστικό που θεωρείτε υπογραφή της δουλειάς σας;
Η καλή αρχιτεκτονική δεν καθορίζεται μόνο από τη μορφή ενός κτηρίου ή την αισθητική του. Είναι ο τρόπος με τον οποίο ένα έργο στέκεται μέσα στον χρόνο – όχι μόνο ως εικόνα, αλλά ως εμπειρία και ως λειτουργία, η ακρίβεια των κατασκευαστικών του λεπτομερειών. Ο τρόπος που ένα κτήριο σχεδιάζεται προδιαγράφει και τον τρόπο που θα «γεράσει». Η πρόβλεψη για τη διαχείριση των υδάτων, η υλικότητα, η φθορά των επιφανειών του – όλα αυτά δεν είναι τεχνικές λεπτομέρειες, αλλά μέρος της αρχιτεκτονικής πρόθεσης. Η καλή αρχιτεκτονική γερνάει όμορφα. Η καλή αρχιτεκτονική είναι ευανάγνωστη: όπως ένα κείμενο έχει συντακτικό και νόημα, έτσι και ένα κτήριο οφείλει να έχει κανόνα, κεντρική ιδέα, ρυθμό και εντάσεις, να έχει δομή και συνέπεια. Η καλή αρχιτεκτονική υπερβαίνει τις μόδες. Είναι παρούσα στον χρόνο και τον ακολουθεί χωρίς να υποκύπτει στις τάσεις του.

Πώς αντιλαμβάνεστε τη σύγχρονη αρχιτεκτονική στην Ελλάδα σήμερα;
Η σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική μοιάζει να πορεύεται χωρίς να διαθέτει τουλάχιστον μια εμβληματική φυσιογνωμία που να λειτουργεί ως μέντορας, ικανό να διαμορφώσει μια συλλογική κατεύθυνση. Στην Πορτογαλία, για παράδειγμα, η παρουσία των Álvaro Siza, Eduardo Souto de Moura και των Aires Mateus κλπ, έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό θεσμικό και πνευματικό υπόβαθρο, με αποτέλεσμα τη διάχυτη αντανάκλαση στην ποιότητα του δομημένου περιβάλλοντος. Η άνθηση του τουρισμού έφερε ευκαιρίες αλλά και προκλήσεις. Αξιόλογα σχήματα από τη νέα γενιά ξεπήδησαν διαμορφώνοντας ένα νέο αρχιτεκτονικό γίγνεσθαι. Έτσι υπήρξε ένα γενικευμένο ποιοτικό άλμα το οποίο αποτυπώθηκε στην ποιότητα του κτισμένου περιβάλλοντος. Παράλληλα συναντούμε και πολλές περιπτώσεις όπου προωθείται μια προσέγγιση εύπεπτης αισθητικοποίησης – ένα είδος αρχιτεκτονικής μανιέρας για τα social media, όπου ο αρχιτέκτονας λειτουργεί ως τερματικό μιας μηχανής ανακύκλωσης μορφών, με αποτέλεσμα η αυθεντική πνευματική δημιουργία να παραμερίζεται, είτε λόγω ταχύτητας είτε λόγω ασφάλειας. Η ζυγαριά προς το παρόν γέρνει προς τη θετική μεριά.

Ποιες είναι οι τάσεις που βλέπετε να κυριαρχούν στην αρχιτεκτονική σήμερα; Τι ζητάνε οι πελάτες το 2025;
Οι τάσεις του 2025 εστιάζουν σε βιωσιμότητα, ευελιξία και τεχνολογική ενσωμάτωση. Όμως για εμάς, ο σχεδιασμός δεν ξεκινά από τις τάσεις – ξεκινά από τη διάρκεια. Στην A2Γ, αντλούμε έμπνευση από μορφές και αξίες της σύγχρονης και παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που παραμένουν επίκαιρες. Ανατρέχουμε στη δομική σαφήνεια του μοντερνισμού, τη δυναμική λιτότητα του μπρουταλισμού, την καθαρότητα των 60’s αλλά και την ελευθερία του μαξιμαλισμού και των space age μορφών των 70’s – όχι ως φόρμες προς αντιγραφή, αλλά ως νοοτροπίες που μεταφράζονται στο σήμερα με σεβασμό στο πνεύμα του τόπου και τις ανάγκες κάθε έργου. Παράλληλα, η παραδοσιακή και ιδιαίτερα η κρητική αρχιτεκτονική, αποτελεί για εμάς ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης: η ένταξη στο τοπίο, η σκίαση και ο αερισμός, τα φυσικά υλικά που ωριμάζουν με τον χρόνο. Οι πελάτες σήμερα αναζητούν έργα με ουσία: λειτουργικά, ενεργειακά αποδοτικά, αλλά και με προσωπικότητα. Για εμάς, ο στόχος δεν είναι να ακολουθούμε τάσεις, αλλά να χτίζουμε έργα που αντέχουν στον χρόνο.

Πώς ισορροπείτε ανάμεσα στην αισθητική, τη λειτουργικότητα και την ενεργειακή απόδοση;
Η ισορροπία ανάμεσα στην αισθητική, τη λειτουργικότητα και την ενεργειακή απόδοση είναι για εμάς βασική αρχή του σχεδιασμού – δεν τα αντιμετωπίζουμε ως ανταγωνιστικές, αλλά ως αλληλένδετες παραμέτρους. Η αισθητική έχει αξία όταν προκύπτει από τη σωστή ερμηνεία της λειτουργίας του χώρου. Όσο για την ενεργειακή απόδοση, αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος κάθε αρχιτεκτονικής πρότασης – όχι μόνο για λόγους βιωσιμότητας, αλλά και για την ποιότητα ζωής των χρηστών. Μάλιστα ο ένας από τους ιδρυτές του γραφείου, ο Βαγγέλης Γρηγοράκης, έχει μεταπτυχιακό στη Βιώσιμη και Αστική Σχεδίαση και είναι πιστοποιημένος από το LEED και το ESTIDAMA (σύστημα πράσινης αξιολόγησης του Άμπου Ντάμπι) από το 2013. Μέσα λοιπόν από τη διερεύνηση υλικών, βιοκλιματικών στρατηγικών και σύγχρονων τεχνολογιών, ενσωματώνουμε στον σχεδιασμό μας λύσεις που εξυπηρετούν και τους τρεις αυτούς άξονες.

Από πού ξεκινά η έμπνευση για ένα έργο; Ποια είναι τα πρώτα σας βήματα με έναν νέο πελάτη;
Η έμπνευση δεν έχει μία σταθερή αφετηρία. Μπορεί να προκύψει από την τέχνη (π.χ. ένα γλυπτό), μια επίσκεψη στη φύση, την ανώνυμη τοπική αρχιτεκτονική, μια επίσκεψη σε μουσείο, τη δύναμη του τοπίου ή ακόμη και από μια απλή επιθυμία του εργοδότη. Συχνά, επιστρέφουμε στον Μοντερνισμό ως σημείο αναφοράς, αλλά κάθε έργο ξεκινά εστιάζοντας προσεκτικά στον τόπο και στον άνθρωπο.

Πόσο σημαντική είναι η επικοινωνία με τον πελάτη στην επιτυχία ενός project;
Η επικοινωνία με τον πελάτη είναι θεμέλιο της επιτυχίας κάθε αρχιτεκτονικού έργου. Στην Α2Γ, αντιλαμβανόμαστε κάθε έργο ως ένα δυναμικό διάλογο – όχι μόνο μεταξύ μορφής και λειτουργίας, αλλά και μεταξύ του αρχιτέκτονα και του ανθρώπου που θα κατοικήσει, θα βιώσει ή θα εργαστεί στον χώρο. Η καλή χημεία, η ανοιχτή επικοινωνία και η δεκτικότητα απέναντι σε νέες ιδέες, μας επιτρέπουν να προσεγγίζουμε τον σχεδιασμό με ελευθερία και δημιουργικότητα, χωρίς να λειτουργούν ανασταλτικά οι υπαρκτοί περιορισμοί του προϋπολογισμού ή του νομικού πλαισίου. Είναι σημαντικό ο πελάτης να διαθέτει αισθητική αντίληψη, αλλά και διάθεση να ανοιχτεί σε ιδέες που ίσως ξεπερνούν τις αρχικές του προσδοκίες. Έτσι για κάθε επιτυχημένο κτήριο το πρώτο «μπράβο» ανήκει στον πελάτη, που οραματίστηκε, εμπιστεύτηκε και άφησε τον χώρο στον αρχιτέκτονα για να εκφραστεί.

Ποιος αρχιτέκτονας ή έργο σας έχει επηρεάσει;
Αρχιτέκτονες που μας έχουν επηρεάσει είναι από τους παλιότερους ο Le Corbusier, o Paul Rudolph, Τάκης Ζενέτος, Carlo Scarpa, Alvar Aalto και από τους νεότερους οι RCR, Zaha Hadid, Steven Holl, Enric Miralles.

Πώς βλέπετε το μέλλον της κατοικίας στην Ελλάδα; Πιο έξυπνα σπίτια; Πιο μικρά; Πιο φυσικά;
Το μέλλον της κατοικίας στην Ελλάδα δεν καθορίζεται τόσο από το μέγεθος ή την τεχνολογία, όσο από την ποιότητα της εμπειρίας που προσφέρει. Οι κατοικίες του αύριο καλούνται να είναι πιο ευέλικτες, πιο βαθιά συνδεδεμένες με τον τόπο και τον άνθρωπο. Στην A2Γ πιστεύουμε πως ο σύγχρονος τρόπος ζωής οδηγεί σε πιο δημιουργικές κατόψεις. Οι χώροι ζητείται να έχουν στιγμές απροσδόκητες – εναλλαγές φωτός, υλικών, οπτικών φυγών και χρήσεων – που κρατούν ζωντανή τη σχέση του κατοίκου με το σπίτι του. Η «έξυπνη κατοικία» για εμάς δεν είναι μόνο τεχνολογικά εξοπλισμένη: είναι σχεδιασμένη με λογική, φροντίδα και γνώση. Με φυσικά, ανθεκτικά υλικά. Με στρατηγικές και αρχιτεκτονικές λύσεις που αντλούν ιδέες από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Το ζητούμενο δεν είναι απλώς ένα «έξυπνο» ή «μικρό» σπίτι – αλλά ένας χώρος με χαρακτήρα, που να εξελίσσεται μαζί με τον άνθρωπο που τον κατοικεί.

Τα όνειρά σας για το γραφείο A2G σε 5-10 χρόνια από σήμερα;
Σε 5 με 10 χρόνια από σήμερα, οραματιζόμαστε το αρχιτεκτονικό μας γραφείο ως έναν ισχυρό δημιουργικό κόμβο. Μετά από 22 χρόνια πορείας στον χώρο της αρχιτεκτονικής και της κατασκευής, έχουμε χτίσει ένα ισχυρό υπόβαθρο τεχνογνωσίας, αξιοπιστίας, δημιουργικότητας και στελέχωσης. Το επόμενο βήμα για εμάς είναι να διευρύνουμε την εμβέλεια των έργων μας, αναλαμβάνοντας έργα ακόμα μεγαλύτερης κλίμακας και πολυπλοκότητας. Στόχος μας είναι να έχουμε αναπτυχθεί τόσο σε δημιουργικό επίπεδο όσο και σε μέγεθος, ίσως με παρουσία σε περισσότερες πόλεις ή συνεργασίες με διεθνείς ομάδες. Παράλληλα, θα θέλαμε να λειτουργούμε με μια σταθερή ομάδα επαγγελματιών, επενδύοντας στη συνεχή εκπαίδευση και εξέλιξή τους. Η φιλοδοξία μας είναι να συμβάλουμε ουσιαστικά στον αρχιτεκτονικό διάλογο, προσφέροντας σχεδιαστικές λύσεις που ανταποκρίνονται στις προκλήσεις της εποχής μας.